کرمان

ارگ راین پس از ارگ بم بزرگترین بنای خشتی جهان محسوب می‌شود که در شهر راین واقع در استان کرمان و بر بالای یک تپه قرار دارد. در بسیاری از منابع از این ارگ با نام ارگ میرزا حسین خان نام برده شده ‌است.

قدمت این بنای تاریخی با مساحتی حدود 22 هزار مترمربع به قبل از اسلام و دوره‌ی ساسانیان برمی‌گردد که در تاریخ کرمان در قرن یکم هجری قمری از این قلعه یاد شده‌است. البته در منطقه راین قلعه‌‌ها و بناهای دیگری نیز وجود داشته که قدمت بیشتری نسبت به این بنا داشته‌اند ولی بر اثر حوادث طبیعی و گذر زمان از بین رفته‌اند.

بخش‌های مختلف ارگ شامل بازار، حاکم نشین، خانه‌های اعیانی، اصطبل‌هاى زمستانى و تابستانى، چهار انبار، آتشکده،  محله‌های عامه نشین و اعیان‌نشین، مکتب خانه و ساختمان قرنطینه است که همگی از خشت خام ساخته شده‌است. راه ورودی این قلعه نیز با سردری بزرگ در قسمت شرقی آن قرار دارد.

بر اساس آنچه در کتب تاریخی آمده است، اعراب در زمان یزدگرد سوم ساسانی شهر کرمان را به تصرف درآوردند اما نتواستند به ارگ مستحکم راین وارد شوند.

این ارگ همچنین محل فرمانروایی میرزا حسین خان راینی بوده که در زمان نادرشاه افشار و زندیه حکومت می‌کرده است.

ارگ راین پس از تخریب ارگ بم بر اثر زلزله‌ی بم بیشتر شناخته شد و مورد توجه قرار گرفت. این مجموعه تا 150 سال پیش همچنان قابل سکونت بوده، همانطور که در زمان قاجار محل زندگی نوادگان و بازماندگان میرزا حسین خان بوده است.

مرمت این بنا از سال 1374 شروع شده و قسمتهایی از بازار، حاکم‌نشین، چهارانبار، آتشکده (زورخانه) و خانه اعیانی مباشر بازسازی شده‌اند.